• علم اطلاعات و دانش‌شناسی
    مدیر گروه
    دکتر عاطفه شریف

آمار و اطلاعات

معرفی

یكی از مهم‌ترین قشر از متخصصان كه نقش تعیین‌کننده‌ای در جوامع دانشی ایفا می‌کنند، متخصصان اطلاعات و دانش شناسان هستند. این متخصصان با مطالعه ماهیت اطلاعات و دانش و تدوین مکانیسم‌هایی برای گردآوری، سازمان‌دهی، اشاعه و مدیریت آن زمینه را برای پویایی جریان دانش در جامعه (اعم از سازمان‌ها و كل جامعه) فراهم می‌سازند. ازاین‌رو رشته علم اطلاعات و دانش شناسی به‌عنوان رشته‌ای كه ماهیت و كاربردهای اطلاعات را مطالعه می‌کند یكی از مهم‌ترین رشته‌های دانشگاهی به‌حساب می‌آید. با توجه به اهمیت رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و به دنبال راه‌اندازی رسمی آن در دانشگاه‌های معتبر ایران از جمله تهران و تبریز در اوایل دهه 1340 گروه علم اطلاعات و دانش شناسی (با نام قبلی علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی) دانشگاه تربیت مدرس، در رأس دانشگاه‌های كشور در سال 1368 در دانشكده علوم انسانی راه‌اندازی شد. پس از تفكیك دانشكده مدیریت و اقتصاد با توجه به قرابت محتوایی در سال 1388 زیرمجموعه این دانشكده قرار گرفت. هرچند توسعه كمی گروه چشمگیر نبوده است اما كیفیت گروه در قالب تولیدات علمی اعضای آن و درخشش دانش‌آموختگان بسیار برجسته بوده است. این گروه تاكنون بیش از 100 فارغ‌التحصیل برجسته را به جامعه علمی و اجرایی كشور تحویل داده است كه خدمات مفید قابل‌ توجهی را به كشور عزیزمان ارائه می‌نمایند. بیشتر فارغ‌التحصیلان این گروه با اخذ مدرك دكتری در دانشگاه‌های مختلف به تدریس و تحقیق مشغول هستند. اعضای گروه بیش از 30 عنوان كتاب، بیش از 200 عنوان مقاله معتبر در نشریات ملی و بین‌المللی به چاپ رسانده و در مجامع علمی داخلی و خارجی مشاركت داشته‌اند.
امروزه با سرعت گرفتن حركت به سمت جامعه دانشی، اهمیت اطلاعات و دانش بیش‌ از پیش آشكار شده است. ظهور پسوند دانش برای مفاهیمی مانند جامعه، اقتصاد، توسعه و نظایر آن به‌خوبی نشان‌دهنده این است كه امروزه دانش و دانایی نقش اساسی در جامعه دارد. در این میان قشری از كاركنان با عنوان كاركنان دانشی با لقب یقه طلایی‌ها به انواع كاركنان قبلی (یقه‌سفید و یقه آبی) اضافه‌ شده است كه نقش مهمی درحرکت جامعه به دانایی محوری ایفا می‌کنند.
این رشته طیف وسیعی از زمینه‌های مطالعاتی را در برمی‌گیرد كه به ‌مرور زمان از زمان تأسیس اولین دانشكده كتابداری در سال 1887 در ایالات‌ متحده آمریكا تاکنون در پاسخ به نیازهای اطلاعاتی و دانشی جامعه شكل گرفته است. ازجمله آن‌ها می‌توان به مدیریت اطلاعات، مدیریت دانش، مطالعات استنادی و علم‌سنجی، نظام‌های اطلاعاتی، مدیریت کتابخانه‌ها، نیازهای اطلاعاتی، سواد اطلاعاتی، دانشنامه نگاری، نسخ خطی، مدیریت آرشیو و نظایر آن اشاره كرد.
  دستیابی فارغ‌التحصیلان این گروه به مدارج علمی بالاتر و كسب افتخارات متعدد و موفقیت در عرصه‌های مختلف نشان‌دهنده تأثیرگذاری این گروه در جامعه علمی و حرفه‌ای مربوطه است. دستیابی به جایزه جشنواره بین‌المللی فارابی، جشنواره علامه حلی، كتاب سال دانشجویی و غیره از جمله افتخارات این گروه آموزشی بوده است و امیدواریم كه در آینده نیز با قدرت بیشتر ادامه پیدا كند.
هم‌اکنون گروه علوم كتابداری و اطلاع‌رسانی در مقطع كارشناسی‌ارشد به پذیرش دانشجو می‌پردازد. در كنار آن از خدمات علمی اساتید توانمند دانشگاه‌های دیگر نیز استفاده به عمل می‌آید و مسئولین دلسوز دانشگاه و دانشكده مدیریت و اقتصاد نیز مصمم هستند كه با جذب هیأت‌ علمی بیشتر، این گروه را در راستای دستیابی به اهداف متعالی نظام یاری نمایند.
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در سطح سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌های كلان مربوطه در سطح كشور نیز سهم به سزایی دارد. عضویت اعضای آن در كمیته بازنگری و برنامه‌ریزی كتابداری و اطلاع‌رسانی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، كمیسیون سیاست‌گذاری منابع علمی وزارتخانه مذكور، كمیته علمی جشنواره بین‌المللی فارابی و سایر نهادهای مشابه، مشاركت گروه در این عرصه را نشان می‌دهد. در سطح دانشگاه نیز در کمیته‌های مختلف مشاركت اعضا به‌صورت فعالانه ادامه دارد. امیدواریم كه با لطف خداوند متعال حركت رو به رشد گروه برای مشاركت مؤثر در فرآیندهای جامعه علمی و اجرایی میهن عزیزمان همچنان پویا و بالنده ادامه پیدا كند. انشاء الله

چشم‌انداز

در افق زمانی 20 ساله چشم انداز گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی عبارت است از: "پیشرو گروه‌های آموزشی علم اطلاعات و دانش‌شناسی در ایران و منطقه"

رشته‌ها و گرایش‌ها

هم اكنون گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته گرایش‌های مختلفی داير است. فهرست و مشخصات گرایش ها از بخش دوره‌های تحصیلی قابل مشاهده می‌باشد.

عملکرد پژوهشی

مقاله در مجله
كل ساير علمي
ترويجي
علمي
پژوهشي
بين المللي ISC ISI
226 60 12 128 8 128 9

مقاله در همایش
كل ساير شركت در همايش سخنراني كليدي ملي خارجي
بين المللي
داخلي
بين المللي
34 0 0 0 13 16 5

خدمات اجرايي فرصت مطالعاتي ساير فعاليت‌ها اختراع و ابداع بررسي،نقد، ويرايش و تصحيح كتاب ترجمه كتاب تاليف و تصنيف كتاب گزارش علمي
49 0 123 0 1 3 15 2