در ابتدای این نشست دکتر علی فلاح رفیع رئیس مرکز مطالعات فرهنگ و اندیشه دینی دانشگاه به تشریح دو محور اصلی سخنان خود شامل آنچه باید درباره نسل z بدانیم و آنچه باید در تعامل با نسل z انجام دهیم، پرداخت و گفت: در خصوص محور اول بحث، باید 1-مؤلفه های شخصیتی نسل جوان و 2-عوامل شکل دهنده ی این نسل را بررسی کنیم و پیرامون محور دوم، باید 1-رسالت های مدیریتی و حاکمیتی در قبال این نسل و 2-رسالت های اخلاقی، اجتماعی و تربیتی در تعامل با این نسل را مورد توجه قرار دهیم.

وی ضمن ارائه پیشینه ای از طبقه بندی های نسلی و ویژگی های نسل های مختلف اظهار داشت: نسل z به افرادی اطلاق می شود که بین سال های 1995 تا 2010 متولد شده اند و همان متولدین دهه 70 و 80 شمسی را دربر می گیرد. برخی ویژگی های این نسل شامل فردگرایی، خلاقیت و نوآوری، عدم تعهد به سازمان ها، ریسک گریزی، مصرف کننده بودن، دارای حس تنهایی و... است.

دکتر فلاح رفیع خاطر نشان کرد: تقسیم بندی نسل ها حاصل دوره جدید و تخصصی کردن امور است و نمی توان یک نسخه واحد جهانی برای همه کشورها یا یک نسخه واحد ملی برای قومیت ها، شهرها و مذاهب مختلف موجود در یک کشور ارائه کرد.

وی تأکید کرد: تفاوت نسل ها یک واقعیت است و باید پذیرفت که نسل ها اساسا با هم فرق دارند. زمانی با پدیده شکاف بین نسل ها مواجه می شویم که دو نسل به تقابل با یکدیگر برسند و دو طرف یکدیگر را درک نکنند. عامل این تقابل نیز نسل جدید نیست. عامل این شکاف نسل گذشته است که باید نسل کنونی را تربیت می کرد.

رئیس مرکز مطالعات فرهنگ و اندیشه دینی دانشگاه اضافه کرد: والدین در مواجه با فرزند 3 مرحله شامل؛ مرحله اول پرورش (تغذیه و سرپرستی، ایام کودکی) ، مرحله دوم تربیت ( ادب آموختن، ایام دبستان) و مرحله سوم تعلیم (آموزش، دوره نوجوانی) را باید به درستی انجام دهند. تعارض نسلی ایجاد شده به این دلیل است که ما نسل آینده را خوب تربیت نکردیم و اغلب آن ها را به حال خود رها نمودیم.

در ادامه دکتر مرتضی فاضلی رئیس مرکز آموزش مجازی دانشگاهیان در خصوص نسل z گفت: در حال حاضر جمعیت این نسل در کل جهان حدود دو میلیارد نفر است. متولدین سال های 95 تا 2010 که از آنها به عنوان نسل'بومیان دیجیتال' نام می برند، 30 درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهند. آن ها بر خلاف نسل های پیشین که در طول زندگی با فناوری آشنا شدند، از بدو تولد در دنیایی قدم گذاشتند که فناوری های نوین وجود داشت. زیستگاه نسل z فضای دیجیتال است و بزرگترین عامل تفاوت هویت یابی آن ها با نسل قبل، همین زیست در فضای دیجیتال است.

وی در تشریح ویژگی های بارز نسل z تصریح کرد: این نسل، نسلی جهانی، دیجیتالی، کارآفرین، اجتماعی، سیار، تعاملی-مشارکتی و بصری است. درصد بالایی از محتوای تولید یا مصرف شده در فضای مجازی توسط این نسل، محتوای بصری شامل عکس و ویدئواست. این نسل در باب یادگیری، بیشتر تمایل به یادگیری به صورت تعاملی و از طریق انجام دادن، دارد. سرعت حاکم بر فضای دیجیتال و سرعت گسترش اطلاعات، بر فکر و اندیشه آنها اثرگذار است و این باعث تحول در نوع نگرش و تغییر هویت آن ها می شود. سیار بودن نیز یکی دیگر از ویژگی های مهم نسل z است. سکونت گاه این نسل که به کلبه الکترونیک اطلاق می شود، همواره در حال جابه جایی است.

دکتر فاضلی با اشاره به دو مقوله 'تفاوت نسل ها' و 'شکاف نسل ها' گفت: زمانی که تغییرات شدید باشد و گردش در ارزش ها و نگرش ها زیاد باشد، شکاف بین نسلی ایجاد می شود و اگر با برخی تفاوت ها بین دو نسل مواجه باشیم، این امر بدیهی و همان تفاوت نسلی محسوب خواهد شد. در حال حاضر و در مورد نسل دهه ی هشتادی ها به نظر می رسد ما به شکاف نسلی نزدیکتر هستیم تا مقوله تفاوت نسلی.

وی در خصوص بحث هویت یابی و هویت سازی توضیح داد: مراجع هویت ساز و هویت دهنده در گذشته، نهاد خانواده، نهاد مدرسه، دانشگاه و رسانه ها بودند. در عصر توسعه دنیای دیجیتال، رسانه ها جای مراجع دیگر هویت ساز را گرفته است. در مقوله هویت یابی اگر دریچه و مسیر گفتگوی بین نسل ها از قبل باز و هموار نشده باشد، هویت از طریق رسانه ها شکل می گیرد.

در بخش دیگری از این جلسه دکتر ایمان عرفان منش عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع) به تشریح رویکرد های سنتی و جدید نسبت به نوجوانان و جوانان پرداخت و گفت: در رویکرد سنتی نوجوان از دید نسل قبل خود، فردی منفعل، معصوم، شکل پذیرو اغلب احساسی است اما در رویکرد جدید، نوجوان سازنده، فعال، کمی شرور و نه فقط احساسی بلکه دارای احساس تؤام با تفکر، عقلانیت و شناخت تلقی می شود.

استاد جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه امام صادق(ع) اضافه کرد: نوجوان 3 ویژگی دارد، او تغییر پذیر، آسیب پذیر و خلق پذیر است. داشتن روحیه اعتراض و مقاومت نسبت به مسائل از اقتضائات دوران نوجوانی و جوانی است. امام صادق (ع) در حدیثی نوجوان را پیشتاز برای امور خیر توصیف و پیامبر اسلام (ص) نوجوان را دل نازک و پذیراتر از دیگر افراد قلمداد می کند. همچنین حضرت علی (ع) در حدیثی می فرماید: 'قلب نوجوان آماده بذرافشانی است'.

دکترعرفان منش تأکید کرد: هیج دو نسلی را نمی توان یافت که ویژگی های یکسان داشته باشند. تغییر، مفید، حرکت آفرین و باعث تعالی و پیشرفت است. هر نسل به شیوه ی خودش به سؤالات پاسخ می دهد.

وی  ضعف های مرتبط با دو نسل z و نسل قبل آن را برشمرد و گفت: ضعف در زبان مشترک میان نسلی، ضعف در شناخت نسل جدید، ضعف در مهارت های فرزند پروری برای والدین جدید، ضعف در مدیریت تفاوت های نسلی، ضعف در توانمندسازی نوجوانان، ضعف در کنترل های اجتماعی غیر رسمی، ضعف در نظم اخلاقی و وجدانی، ضعف در مسئولیت پذیر کردن و متعهد کردن نوجوانان، ضعف در فهم تفاوت های نسلی و ضعف در نگاه و نگرش گلخانه ای به فرزند، مهم ترین ضعف های موجود است. ما باید تفاوت نسلی را بپذیریم و به نسل جدید برچسب نزنیم.

دکترعرفان منش در تشریح انواع رویکرد نسبت به هویت خاطر نشان کرد: رویکرد نخست رویکرد عینی گراست که در این رویکرد گفته می شود هویت از پیش و در زمان تولد به فرد داده شده است. در رویکرد ذهنی گرا، فرد می تواند هویت را در تصورات خود بسازد و در واقع تصورات افراد است که هویت آن ها را می سازد. در رویکرد تعامل گرا، هویت درون یک چارچوب فرهنگی-اجتماعی سیال و پویا شکل می گیرد. در این رویکرد هم فرد و هم جامعه در هویت سازی مؤثر هستند.

این نشست با طرح سؤالات شرکت کنندگان (حضوری و مجازی) و پاسخ سخنرانان پایان یافت.